Chính sách thuế TNDN đối với chi phí thuê đất chưa sử dụng
2025/05/22
- Le Ngoc Quoc Bao
Trong hoạt động đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam, việc doanh nghiệp thuê đất để xây dựng nhà xưởng, kho bãi, mở rộng hoặc triển khai dự án để sản xuất kinh doanh là điều thường xuyên xảy ra. Tuy nhiên, có những trường hợp, doanh nghiệp đã ký hợp đồng thuê đất và chi trả tiền thuê 1 lần suốt thời gian thuê, nhưng khu đất hoặc 1 phần diện tích khu đất đó vẫn chưa được đưa vào sử dụng thực tế. Điều này đặt ra câu hỏi: chi phí thuê đất trong giai đoạn chưa sử dụng có được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN hay không?
Trong bài viết này, chúng tôi xin trình bày quan điểm và thực tiễn áp dụng quy định về thuế TNDN liên quan đến chi phí thuê đất chưa đưa vào sử dụng.
1. Quy định liên quan về chi phí được trừ theo Luật Thuế TNDN
Theo quy định tại Thông tư 96/2015/TT-BTC (sửa đổi, bổ sung Thông tư 78/2014/TT-BTC), một khoản chi được tính vào chi phí được trừ khi:
a) Khoản chi thực tế phát sinh liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
b) Có đầy đủ hóa đơn, chứng từ hợp pháp.
c) Đối với hóa đơn có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt.
Các khoản chi không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế bao gồm:
・Quyền sử dụng đất lâu dài không được trích khấu hao và phân bổ vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế; Quyền sử dụng đất có thời hạn nếu có đầy đủ hóa đơn chứng từ và thực hiện đúng các thủ tục theo quy định của pháp luật, có tham gia vào hoạt động sản xuất kinh doanh thì được phân bổ dần vào chi phí được trừ theo thời hạn được phép sử dụng đất ghi trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (bao gồm cả trường hợp dừng hoạt động để sửa chữa, đầu tư xây dựng mới).
・Tuy nhiên, với những khoản chi thuê đất cho khu đất chưa sử dụng, cần xem xét liệu khoản chi này có “tham gia hoạt động sản xuất, kinh doanh” tại thời điểm phát sinh hay không.
2. Hướng dẫn từ Tổng cục Thuế
Tại Công văn số 140/CTTPHCM-TTHT ngày 14/03/2025 của Cục thuế hướng dẫn:
“Chi phí thuê đất đã chi trả cho phần đất chưa đưa vào sử dụng phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh thì không được tính vào chi phí được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN.”
Như vậy, mặc dù doanh nghiệp đã có đầy đủ hồ sơ, hợp đồng, hóa đơn và đã thanh toán tiền thuê đất, nhưng nếu khu đất đó chưa được sử dụng vào mục đích kinh doanh thực tế, chi phí này sẽ bị loại khỏi chi phí hợp lý.
3. Quan điểm thực tiễn và lưu ý cho doanh nghiệp
Qua thực tiễn hỗ trợ các doanh nghiệp trong quá trình thanh tra, kiểm tra thuế, chúng tôi nhận thấy:
・Các đoàn thanh tra thuế thường áp dụng đúng theo hướng dẫn tại các công văn của Cục Thuế.
・Trường hợp doanh nghiệp thuê đất nhưng chưa triển khai xây dựng, chưa có hoạt động kinh doanh thực tế tại khu đất, toàn bộ chi phí thuê đất có xu hướng không được chấp nhận là chi phí được trừ.
・Việc phân bổ, hạch toán chi phí thuê đất cần gắn với thời điểm bắt đầu sử dụng thực tế khu đất.
Lời kết:
Doanh nghiệp khi thuê đất cần lập kế hoạch sử dụng phù hợp, có lộ trình triển khai dự án rõ ràng. Trong trường hợp chậm triển khai hoặc có lý do khách quan dẫn đến chưa sử dụng đất, doanh nghiệp nên làm việc trước với cơ quan thuế để xin ý kiến hướng dẫn, tránh rủi ro về thuế trong quá trình quyết toán.
Văn bản tham khảo:
– Thông tư 96/2015/TT-BTC ngày 22/06/2015
– Thông tư 78/2014/TT-BTC ngày 18/06/2014
– Công văn số 140/CTTPHCM-TTHT ngày 14/03/2025 của Cục thuế
